کاتبان شاهنامه،
حمیدرضا قلیچ‌خانی
از مقدمهٔ کاتبان شاهنامه
نخستین دستنوشتۀ شاهنامه را فردوسی توسی کتابت کرده است و از آن روزگار تا امروز، یک هزار سال است که کاتبان، افتخار تحریر ارجمندترین روایت از حماسۀ ملّی ایران زمین را داشته اند؛ باوجود این، کهن ترین نسخه های بازمانده از این اثر به سدۀ هفتم هجری مربوط است شمار شاهنامه های بازمانده از سدۀ هفتم تاکنون به بیش از یک هزار نسخه بالغ می گردد که به گمان بسیار، بیش از سیصد نسخه از آنها دارای انجامه و نام کاتب است در این پژوهش، با توجه به مجال اندک، حدود ۲۵۰ نسخه (از آغاز تا ۱۳۰۰ هجری) که نام کاتب دارند، شناسایی و به ترتیب تاریخی معرفی شده است افزون بر آن، نوع خط (و گاه کیفیت و عیار خوشنویسی)، تعداد نگاره ها و محل نگهداری آثار یادآوری گردیده است پس از آن، نکاتی در باب کاتبان، تعداد کتابت ها، تشابهات نام و جز اینها مطرح شده است
چه بسا دستنویس هایی از شاهنامه به قلم سخنور خوشنویسانی چون اسدی توسی کتابت شده باشد و بدبختانه تا امروزه از باد و باران در امان نمانده است
نشر موسسه کتاب آرایی ایرانی، ۱۳۹۶
۶۶۱۷۵۷۱۱ ۶۶۴۰۵۶۶۳ ۶۶۴۰۵۶۶۵