شمس تبریزی کیست که دیدارش با مولانا سرفصل تاریخ زندگانی مولوی شد و مبدا زندگانی تازه‌ای برای او فراهم آورد؟ مولانا او را «خسرو اعظم»، «خداوند خداوندان اسرار»، «سلطان سلطانان جان»، «نور مطلق»، «جان جان جان»، «شمع نه فلک»، «بحر رحمت»، «مفخر آفاق»، «خورشید لطف»، «روح مصور»، «بخت مکرر» و… می‌خواند. ورود شمس به قونیه و ملاقاتش با او طوفانی را در محیط آرام این شاعر و به‌ویژه در حلقه‌ی ارادتمندان خاندان مولانا برانگیخت.
شمس و مولانا از مفاخر تاریخ و فرهنگ این مرز و بوم‌اند که شایسته است شخصیت، زندگی و آثارشان بیشتر تحلیل و بررسی شود. زندگی شمس و مقالات او نیاز به واکاوی دارد تا جایگاه او در تاریخ و فرهنگ ایران زمین و فرهنگ عرفان اسلامی روشن‌تر شود.
